Badania laboratoryjne są niezwykle istotne przy stawianiu dobrej diagnozy. Wskazują również kierunek leczenia chorego.
Badania krwi
- TSH – oznaczenie poziomu tyreotropiny (hormonu wytwarzanego przez przysadkę mózgową, który jest odpowiedzialny za regulowanie procesu wydzielania trójjodotryniny i tyroksyny przez tarczycę).
Przy nadczynności tarczycy najczęściej jest w dolnej granicy lub poniżej normy (TSH<0,05 mU/l). - fT3 – oznaczenie poziomu wolnej, niezwiązanej z białkami trijodotyroniny (T3).
Prawidłowy wynik powinien być na poziomie 50% (środkowo-górna granica normy), jeśli jest podwyższony może świadczyć o nadczynności. - fT4 – oznaczenie poziomu wolnej tyroksyny (główny hormon tarczycowy).
Wynik powinien być blisko środka normy lub lekko powyżej. Wyniki podwyższone mogą świadczyć o nadczynności. - USG tarczycy – stwierdzenie typowego obrazu o obniżonej echogeniczności i wzmożonym przepływie naczyniowym świadczy o rozpoznaniu autoimmunologicznej etiologii nadczynności tarczycy. Obecność guzków przemawia za wolem guzkowym toksycznym nie wyklucza jednak guzkowej postaci choroby Gravesa (badaniem różnicującym jest ocena stężenia przeciwciał).
- anty-TPO – oznaczenie poziomu przeciwciał skierowanych przeciwko peroksydazie tarczycowej, czyli białku produkowanemu przez komórki tarczycy, które nie występuje w organizmie osób zdrowych; jego obecność jest wynikiem reakcji obronnej układu odpornościowego i może świadczyć o chorobach autoimmunizacyjnych, w tym Hashimoto
- anty-TG – oznaczenie poziomu przeciwciał przeciwko tyreoglobulinie tarczycowej, która również jest białkiem produkowanym przez komórki tarczycy;
- anty-TRAB przeciwko receptorowi TSH. Występują one w chorobie Gravesa Basedowa, która czasami współistnieje z chorobą Hashimoto.
Zdarza, że przeciwciała anty – TPO mieszczą się w zakresie norm referencyjnych i mają poziom kilkunastu- kilkudziesięciu. Nie należy jednak tego lekceważyć, ponieważ może to wskazywać iż proces autoimmunologiczny właśnie się rozpoczął. W takim wypadku decydujący będzie obraz USG tarczycy.
Badania dodatkowe
- morfologia z rozmazem,
- żelazo, ferrytyna – w parze z nadczynnością często idzie niedokrwistość,
- próby wątrobowe: ALAT, AspAT, GGTP oraz ALP – przy nadczynności wzrasta ich aktywność,
- panel lipidowy: cholesterol całkowity, LDL, HDL, trójglicerydy – przy nadczynności spada poziom cholesterolu, trójglicerydów oraz LDL,
- wapń – jego poziom maleje lub mocno wrasta.
Lekarz może zlecić wykonanie:
- scyntygrafii tarczycy – pozwoli określić rodzaj i rozmiary guzków,
- biopsji aspiracyjnej cienkoigłowej (BAC) – pokaże czy guzki są złośliwe, czy nie,
- prześwietlenie klatki piersiowej – pokazuje, czy tarczyca rozrasta się w stronę tchawicy.
